Hoe gaat het met… familietherapeuten Gemmeke en Muriël?

In coronatijd worden veel interessante inzichten opgedaan. Zo ook door de familietherapeuten van Bijzonder Jeugdwerk, Gemmeke Witsiers en Muriël Meekes. Zij geven contextuele familietherapie aan jongeren, gezinnen en familieleden. Cliënten gaan tijdens de therapie begrijpen waarom dingen in hun familie gaan zoals ze gaan. Er wordt gewerkt aan het vertrouwen en herstel van gezinsrelaties. Muriël en Gemmeke vertellen wat hen de afgelopen maanden is opgevallen.

Inzicht 1: Beeldbellen is zo slecht nog niet

“Allereerst het beeldbellen met cliënten. Dat was nieuw voor ons. In eerste instantie stonden we hier sceptisch tegenover, omdat we dachten dat je cliënten live moest zien om ze goed aan te voelen. Inmiddels zien we ook de voordelen. Beeldbellen zal face to face contact nooit helemaal vervangen, maar het is zeker een handig hulpmiddel gebleken. De jongeren die op Vreekwijk wonen, mochten bijvoorbeeld maandenlang niet op verlof naar huis. Dat de therapie in die periode toch kon doorgaan, was omdat we ouders of grootouders online bij een therapiegesprek konden uitnodigen. Dat ging eigenlijk best goed. In de contextuele therapie werken we vaak met poppetjes om familieverhoudingen uit te beelden, dat is bij beeldbellen wat lastig, maar verder was er veel wél mogelijk.”

Inzicht 2: Als het er niet is, weet je pas wat je mist

Links Gemmeke, rechts Muriël

“De jongeren op Vreekwijk hebben meestal een ingewikkelde relatie met hun ouders. Vaak zie je dat in deze families – van generatie op generatie – onbedoeld patronen zijn doorgegeven die veel schade hebben toegebracht. In de therapie werken we aan het vertrouwen en herstel van deze relaties, voor zover dat mogelijk is. Soms is er teveel schade, dan helpen we de jongere om de situatie te accepteren en eigen keuzes te maken in het leven. In de coronaperiode zagen we weer bevestigd hoeveel kracht er uitgaat van familiebanden. Toen de jongeren op Vreekwijk maandenlang niet naar huis konden, werd het gemis van familie ineens zó zichtbaar. Ook het gemis van vrienden trouwens. Waar de jongeren normaal tegen hun ouders aanschoppen, zag je nu dat ze niets liever wilden dan contact. Terwijl de afstand en het gemis groter werden, verdween het destructieve in de relatie steeds meer naar de achtergrond. Voor deze jongeren werkte het gemis dus verbindend, ze kregen weer oog voor de constructieve kant: ‘Wat brengt deze familieband mij eigenlijk?’ ”

Inzicht 3: Bevestiging van de kracht van familiebanden

“Bij een kwetsbare situatie of een dreiging van buitenaf – ziekte, oorlog of dood – zie je dat mensen elkaar beschermen en goed voor anderen willen zorgen. Dit geldt vooral voor familieleden, zij ervaren op zulke momenten meer verbondenheid. In sommige families lukt dat echter niet, bijvoorbeeld als de schade in de onderlinge relaties te groot is. Dan worden de destructieve patronen juist uitvergroot en kan het klappen, soms heel heftig. Bij onze ambulante gezinnen, die dicht op elkaar zaten tijdens corona, zag je die twee uitersten. Aan de ene kant had je de gezinnen waarbij corona heel verbindend werkte. Bijvoorbeeld een jongen met gedragsproblemen die in een zorggezin geplaatst was, kon vervroegd weer bij zijn ouders gaan wonen, omdat het thuis zo goed ging. Aan de andere kant zag je ook gezinnen waarbij het veel te belastend was om de hele tijd op elkaar aangewezen te zijn. Als onder een vergrootglas werd de aanwezige schade zichtbaar. Beeldbellen bleek dan vaak niet voldoende. Wanneer we twijfelden aan de veiligheid van de kinderen hebben we deze ambulante cliënten toch op kantoor uitgenodigd of thuis bezocht, uiteraard volgens de RIVM-maatregelen. Hoe moeilijk deze jongeren en hun ouders het ook hadden, ook dan bleken de familiebanden heel krachtig. Een meisje dat wegliep van huis, mocht bijvoorbeeld bij andere familieleden wonen. Corona heeft ons weer laten zien hoe groot de kracht van familiebanden is.”