“Nick mocht met PEL naar Frankrijk. Na alle teleurstellingen van de afgelopen jaren was het een enorme opluchting dat hij bij PEL werd toegelaten”, zegt moeder Marjorie. “Nog steeds ben ik zó blij dat Nick deze kans heeft gehad. Hij is nu 24 jaar en heeft nog elke dag profijt van de dingen die hij bij PEL leerde.”

“Nick was als baby en peuter al anders”, vertelt Marjorie. “Het duurde 7 jaar voor hij ’s nachts doorsliep. Zijn oudere zus was een rustig kind, maar met Nick was altijd wat aan de hand. Hij kreeg de diagnose ADHD en dyslexie. Ook bleek hij een laag niveau te hebben, een IQ van 75 op sommige vlakken. Alleen zag je dat aan de buitenkant niet. Mensen overschatten hem vaak. Hij was snel overprikkeld en raakte dan gefrustreerd. Op de lagere school hadden mijn man en ik de situatie nog redelijk onder controle. Hij was een goeie jongen met een gouden hart, maar wél eentje met een gebruiksaanwijzing. Tot de puberteit begon, toen glipte het uit onze handen. Hij zocht altijd de verkeerde vriendjes op, liet zich makkelijk door anderen opnaaien. Blowen, stelen, joyrijden, vechten, politie aan de deur. We konden het maar niet begrijpen, waarom…? Op een gegeven moment was ik echt bang voor hem, zo bedreigend was hij. Bij alles wat ik deed – bijvoorbeeld hoe ik de deur achter me sloot – hield ik rekening met zijn woede. Dat sloop er gewoon in.”

Yes We Can Clinics werd een teleurstelling

“Nick vond het altijd lastig om ‘nee’ te accepteren. Op kerstavond explodeerde hij om iets kleins en liep weg van huis. Normaal zou hij dan naar oma zijn gegaan, nu was hij dagenlang zoek, zonder medicijnen op zak.” Zijn ouders riepen de hulp van jeugdzorg in. Nick werd gevonden en in de crisisopvang geplaatst. Terug naar huis wilde hij niet meer en ook zijn ouders zagen dat niet zitten. Plaatsing in een open behandelgroep volgde. Zijn ouders hadden even rust, maar de problemen werden er niet minder door. Nick was makkelijk te beïnvloeden door groepsgenoten. “Op een gegeven moment had Nick het over de ‘Yes We Can Clinics’. Zo’n behandeltraject met jongeren in de Ardennen, dat wilde hij graag. We hadden weer wat hoop, dus nieuwe spullen aangeschaft voor zijn verblijf, alles tot in de puntjes voorbereid. Maar helaas… al na twee weken belden ze of we hem konden ophalen, want het ging niet. Dat was zo’n teleurstelling, toen was voor ons écht de maat vol. Natuurlijk wil je het beste voor je kind, maar hem weer terugnemen in huis, dat konden we niet aan.”

Franstalig zorggezin bleek de gouden match

Toen kwam PEL in beeld, een individueel behandeltraject van Bijzonder Jeugdwerk. De eerste fase speelt zich af bij een zorggezin in Frankrijk, de nazorgfase bij een zorggezin in Nederland. Nick was ondertussen al 18 en niet echt gemotiveerd om wéér iets nieuws te proberen. Toch maakten de gesprekken met PEL iets bij hem los. “Na het schrijven van een motivatiebrief werd hij godzijdank toegelaten. We waren zó opgelucht. In Frankrijk verbleef hij eerst twee weken bij een Nederlandstalig zorggezin. Dat klikte niet echt, dus de PEL-begeleiders zochten verder. Ze gaven hem niet op, dat was zo fijn! Al snel werd een betere plek gevonden bij een Franstalig zorggezin. Dat bleek wél een gouden match. Nick mocht daar allerlei klusjes doen onder begeleiding van de eigenaar: houthakken in het bos, honden trainen voor de schapenkudde, gewonde schapen hechten. De hele dag was hij fysiek bezig. Zijn Franse zorgouders waren hele aardige en betrokken mensen. Hoewel dat zorggezin geen woord Engels sprak, konden ze, dankzij de computer, toch een beetje met elkaar praten. Nick had er  een hele fijne tijd, hij bloeide echt op.”

Net als Nick moest ik hard aan mezelf werken

Toen haar zoon in Frankrijk zat, voelde Marjorie pas hoe ze al die tijd op haar tenen had gelopen. Ze was zo gesloopt, dat ze een overdosis pillen nam en bij de ggz in dagbehandeling kwam. Net als haar zoon moest ze hard aan zichzelf werken, aan herstel. Met de PEL-begeleider in Nederland hadden ze regelmatig gesprekken over de opvoeding. “Dat was heel fijn, we voelden ons gehoord en begrepen. Ik ben iemand die altijd voor iedereen klaar staat. Geven, geven, geven….zo ben ik. En ik vond altijd dat ik niet moest zeuren, want ‘overal is wel wat’. Maar daar ging ik dus wél aan onderdoor. Ik leerde in die periode dat je eerst goed voor jezelf moet zorgen, pas dan kun je ook goed voor anderen zorgen.”

Hij is écht veranderd, zeiden ze

Toen Nick in Frankrijk zat, was het een paar weken helemaal stil. We moesten wachten tot hij ons de eerste brief had geschreven, daarna mochten we 1x per week bellen. Maar bellen was niet makkelijk hoor. Zodra ik iets te direct reageerde, was hij meteen over de zeik. Hoe vaak we niet de hoorn erop gooiden! Op de helft van het PEL-traject mochten we een weekendje naar Frankrijk komen. ‘Nick is écht veranderd’, zeiden ze bij PEL. Daar konden wij ons niks bij voorstellen, maar we zijn toch gegaan. In Frankrijk werden we warm onthaald. Nick liet ons zien wat hij daar allemaal had gedaan en vertelde er heel enthousiast over. We zagen ineens weer onze vrolijke jongen terug van vóór de puberteit. Zijn Franse zorgvader was zó complimenteus over hem. We hoorden dat hij elke dag uit zichzélf om 7 uur opstond. En met het zorggezin praatte hij gewoon Frans, echt ongelooflijk. We waren zo trots op hem!”

In dat weekend kwam een heleboel los

Samen met hun zoon mochten ze op ouder-kind weekend, in een nabijgelegen boerderij onder  begeleiding van PEL. “Daar hebben we zulke goede herinneringen aan. We kregen allerlei samenwerkingsopdrachten, samen boodschappen doen, koken, spelletjes doen. Ook waren er gesprekken over wat we ‘symbolisch’ achter ons wilden laten en wat we mee wilden nemen. Nick en zijn vader zijn geen praters. Maar in dat weekend kwam een heleboel los, dat was bijzonder om mee te maken. Onze band werd daardoor weer sterker.” Terug in Nederland kreeg Nick een nazorgtraject bij een boomkwekerij, gevolgd door een traject van begeleid zelfstandig wonen. Dat ging met vallen en opstaan. “Zo gaat dat bij Nick nu eenmaal. Bij hem moeten de dingen altijd eerst fout gaan, voordat het kwartje valt. Onze PEL-begeleider zei al die tijd dat ik vertrouwen moest houden in de goede afloop. Want in de basis zit het goed, zei hij. En hij heeft gelijk gekregen, het is langzaam steeds iets beter met Nick gegaan.”

En nu is het vijf jaar later

“Nick is nu 24 jaar. Door die tijd bij PEL weet hij wat hem helpt en wat niet. Bijvoorbeeld hoe belangrijk een rustige omgeving voor hem is. Je ziet het ook aan zijn appartement, dat is altijd netjes opgeruimd. Structuur, regelmaat, hard werken, hij weet hoe belangrijk ‘t voor hem is. Hij woont nu volledig zelfstandig en heeft al enkele jaren full time werk in de productie. Ik ben blij dat hij ook een groep vaste vrienden om zich heen heeft en bij een voetbalteam zit, zodat de zondagen goed gevuld zijn. Bepaalde uitspattingen zal hij altijd wel blijven houden, maar over het algemeen mogen we niet klagen. Naar Frankrijk zou hij graag nog ‘s terug willen, en dan het liefst samen met zijn oma. Om dankjewel te zeggen tegen de boer die hem toen zo goed geholpen heeft.”