De wereld van Cheyenne (17)

Bijzonder Jeugdwerk stimuleert jongeren om een zinvolle vrijetijdsbesteding te kiezen en dit ook vol te houden. Maar er zijn jongeren die helemaal niet aangespoord hoeven te worden. Cheyenne bijvoorbeeld. Sinds twee jaar verblijft de havo 5-scholiere bij leefgroep De Driehoek in Helmond. In die periode is ze verslingerd geraakt aan het schrijven van verhalen. Iedere vrije minuut spendeert ze achter de laptop.

Ik ben niet gemeen, ik zweer het je. Het is gewoon dat ik Reza ontzettend benijd. Ik benijd haar om Jake, om alles eigenlijk. Zij heeft alles wat ze wil, wat ík wil. Als ik haar was zou ik het gelukkigste kind op aarde zijn, maar Reza springt er zo onvoorzichtig mee om, alsof het haar allemaal niets kan schelen.

Met het schrijven van haar roman ‘Dodelijk Verraad’ begon Cheyenne op haar 15e. Een spannende thriller voor tieners, zo zou je het kunnen noemen, maar liefst 123 pagina’s dik met een knap uitgewerkt plot. Inspiratie deed ze op door te kijken naar misdaadseries op tv. De roman speelt zich af op een middelbare school in Engeland. De hoofdpersoon, een tienermeisje, krijgt voorspellende dromen over de dood van haar beste vriendin. Als die blijken uit te komen, begint ze een spannende zoektocht naar de waarheid, geholpen door haar vriend Finn.

‘Wat is er aan de hand?’ vraagt Finn ongerust. ‘Het is nogal moeilijk uit te leggen, maar je moet me vertrouwen,’ zeg ik gehaast tegen hem. Even is het stil aan de andere kant van de lijn. ‘Oké, ik kom eraan,’ zegt Finn. ‘Over tien minuten bij het parkje.’

Als Cheyenne begint te vertellen over het schrijfproces, gaan haar ogen twinkelen. “Tijdens het schrijven beland ik in mijn eigen wereld, waarin ik dingen meemaak die ik anders nooit zou beleven. Schrijven helpt me ook om rustig te worden en me af te sluiten van drukte. Als ik het schrijven niet had, zou ik me veel meer afreageren op anderen. Het klinkt cliché, maar hierdoor kan ik dingen van me afschrijven.”

‘Wat eten we vandaag?’ vraag ik terwijl ik mijn rugzak op de keukentafel dump. Mijn moeder richt haar blik op mij, maar gaat ondertussen wel verder met aardappels schillen. ‘Andijviestamppot.’ Ik trek walgend mijn neus op. Meestal maakt ze alleen dingen die ik niet lekker vind als ze boos op me is.

Cheyenne is blij dat een uitgever het boek uit wil brengen. “Ik heb al veel verhalen geschreven, maar over dit verhaal ben ik het meest tevreden. Soms draai ik me zo vast in een spinnenweb van plots en verhaallijnen, dat ik er niet meer uitkom. Maar dat is bij dit boek niet gebeurd. Het schrijven ging eigenlijk gewoon vanzelf.” Voordat de roman uitgegeven kan worden, moet er nog iemand gevonden worden die het manuscript wil nakijken op spelfoutjes en taalgebruik. “De uitgever wil dat het 100% ABN is,” zegt Cheyenne. “Het Helmonds dialect moet er een beetje uit.” Ze hoopt een vrijwilliger te vinden, een soort redacteur, die haar kan helpen om haar droom werkelijkheid te laten worden.

Ik wapper met het schrift voor Finns neus. Hij pakt het van me aan en bladert er vluchtig doorheen. ‘Het lijkt wel een dagboek,’ zegt hij peinzend. Ja, dat dacht ik dus ook al. ‘Denk je dat we het mogen lezen?’ vraag ik. Mijn telefoon begint weer te trillen.

De laptop van Cheyenne draait tegenwoordig overuren. Dat ze meer dan gemiddeld goed kon schrijven, werd twee jaar geleden opgemerkt door een CKV-lerares op school. Zij moedigde haar aan om ermee door te gaan. Zelf is ze altijd erg kritisch geweest op haar schrijfsels, maar door de positieve reacties durft ze de verhalen nu ook aan anderen te laten lezen. “Mijn vrienden vinden het heel goed, zeggen ze. Ik krijg best weinig kritiek, misschien ook wel omdat ze me niet willen kwetsen. Toch zou ik kritiek niet erg vinden, ik wil heel graag tips om beter te worden.”

‘Het was haar lievelingsliedje,’ zegt Eva zacht. Haar stem schalt krachtig en zuiver over de begraafplaats. Het is prachtig. Mijn lippen vormen de woorden van Carry You Home, zonder dat er geluid uit komt.

Waar Cheyennes schrijfdrang vandaan komt, weet ze zelf ook niet. “Het zit niet echt in de familie. Op de basisschool schreef ik al kleine verhaaltjes, maar thuis gaf niemand iets om lezen of schrijven. Mijn vader zei altijd wel dat ik een grote fantasie had. Maar niemand heeft ooit gezegd dat het iets voorstelde wat ik deed. Ik bleef ermee doorgaan, gewoon omdat ik het leuk vond.” Inmiddels woont Cheyenne niet meer thuis. Haar moeder is 3 jaar geleden overleden en haar vader verblijft in een instelling. De 20-jarige zus van Cheyenne woont al op zichzelf. Op een tante na, heeft ze geen familieleden in de buurt. Haar persoonlijke ontwikkeling is in de knel gekomen door wat ze allemaal heeft meegemaakt. Bij De Driehoek heeft ze haar leven weer voorzichtig kunnen oppakken. Ze leert er omgaan met haar emoties en oefent praktische vaardigheden die nodig zijn om straks op eigen benen te staan.

‘Het is niet jouw schuld, onthoudt dat goed,’ zegt hij liefdevol, waardoor ik me nog schuldiger voel. ‘Misschien niet, maar toch. Ze heeft me proberen te waarschuwen,’ zeg ik stellig. Finn gaat nieuwsgierig rechtop zitten. ‘Hoe bedoel je?’

Schrijven over haar eigen leven, daar begint Cheyenne niet aan. Liever kruipt ze in de huid van verzonnen personages, hoewel ze daar soms ook iets van zichzelf in stopt. “Mijn inspiratie krijg ik vooral tijdens dromen en door wat ik overdag meemaak op school. Ik begin meestal gewoon te schrijven, dan verschijnt de rode draad vanzelf.” Nu haar eerste roman klaar is, is ze weer op zoek naar nieuwe uitdagingen. Ze deed onlangs mee aan een online challenge waarbij ze binnen 1 maand een verhaal van 50.000 woorden moest produceren. Op online schrijf-communities ontmoet ze andere fanatieke schrijvers. Ze wisselen verhalen uit en bedenken samen personages voor role playing games. Daar komen soms ook afspraakjes uit voort, zoals die ene keer dat ze met de hele groep naar de bioscoop gingen.

‘Er is niets meer dat je kunt doen. Er is niemand die je hoort schreeuwen, niemand die je komt helpen. Accepteer het,’ zegt ze langzaam met een mierzoete stem. Ik krijg er de kriebels van. IJskoude rillingen trekken langs mijn ruggengraat.

Het schrijven staat nu even op een lager pitje, want Cheyenne is druk met haar eindexamen havo. Omdat ze van schrijven misschien haar beroep wil maken, heeft ze zich ingeschreven voor de School voor de Journalistiek in Tilburg. Na de zomer is het zover, maar eerst gaat ze nog een kamertraining bij Bijzonder Jeugdwerk volgen. Cheyenne wil ook even haar mening kwijt over de transitie van de jeugdzorg, want daar leest ze wel eens over. “Ik hoop dat gemeenten snappen waarom leefgroepen zoals De Driehoek nodig zijn. Het is niet leuk voor jongeren om thuis weg te moeten, maar soms kan het niet anders. In het begin moest ik hier erg wennen, maar nu voel ik me op mijn gemak. Ik heb veel steun gehad aan de andere jongeren die bij De Driehoek wonen. We hebben allemaal veel meegemaakt, daardoor begrijp je elkaar. Meer dan een hulpverlener ooit zou kunnen.”

Wie wil Cheyenne helpen met de laatste check van haar boek? Bel teamleider Joost Welten: 06 31010999 of mail j.welten@bj.nl