Hoe NAGV ouders helpt om uithuisplaatsing te voorkomen

“Als volwassenen begrijpen wat ze kunnen doen om escalaties te voorkomen, is een uithuisplaatsing in veel gevallen niet nodig”, zeggen de behandelcoördinatoren van Bijzonder Jeugdwerk. Als effectieve aanpak noemen ze de opvoedmethode Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet (NAGV), geïnspireerd op de levenshouding van Mahatma Gandhi en Martin Luther King. De kern van de benadering is een ferme houding van geweldloos verzet. Die wordt gecombineerd met een actieve en positieve aanwezigheid van de ouders en opvoeders. “Het is een krachtig instrument om vastgelopen jongeren weer op het goede spoor te krijgen.” Ouders en opvoeders kunnen zich deze  opvoedmethode eigen maken onder begeleiding van Bijzonder Jeugdwerk.

Opvoeden geïnspireerd op Gandhi en Martin Luther King
De methode Nieuwe Autoriteit is gebaseerd op de principes van Geweldloos Verzet, die zijn ontwikkeld door de Israëlische hoogleraar en gezinstherapeut Haim Omer. Hij liet zich inspireren door Mahatma Gandhi en Martin Luther King die met een rotsvaste overtuiging en vastberadenheid opkwamen voor hun volk, zonder zich te laten verleiden tot geweld. Bij NAGV gaat het om opvoeden vanuit deze geweldloze attitude. De aanpak is tweeledig. Aan de ene kant gaan ouders en opvoeders zich vastberaden verzetten tegen het onacceptabele gedrag, omdat het de veiligheid en persoonlijke ontwikkeling in gevaar brengt. Tegelijkertijd werken ze aan een positieve relatie met het kind door hun aanwezigheid en betrokkenheid te vergroten (waakzame zorg). Het is een nieuwe vorm van gezag, die  raakvlakken heeft met de presentiebenadering die binnen Bijzonder Jeugdwerk is verankerd.

Liefdevol begrenzen
Nieuwe Autoriteit betekent een andere manier om je autoriteit als ouders te doen gelden. Het gaat zowel over het repareren van de relatie en weer in contact komen met je kind als over het liefdevol begrenzen van gedrag. Controle over de ander is een illusie, zo stellen de grondleggers, je hebt alleen controle over jezelf. Ouders en opvoeders leren hoe ze zelf in elkaar zitten en hoe ze zelfcontrole kunnen ontwikkelen. Vanuit zelfcontrole nemen ze een andere houding aan en stappen ze niet meer in de valkuil van escalaties. Onderdeel van deze andere houding is het ‘oplossingsgebaar’ en ‘reparatieverzoek’. Het kind wordt begrensd vanuit de relatie en niet vanuit straffen en belonen. Ook leren ouders en opvoeders hun reactie uit te stellen tot een rustiger moment, wanneer beide partijen zijn afgekoeld. Het ijzer wordt gesmeed als het koud is.

Grensoverschrijdend gedrag stoppen
Geweldloos Verzet betekent dat ouders en opvoeders op een geweldloze manier in verzet gaan tegen het gedrag. Ze leren om het gedrag van hun kind op een andere manier te interpreteren. Een belangrijk aandachtspunt is het weerstaan van de provocaties en niet in de verleiding komen om zelf te reageren met fysieke of verbale agressie. Het isolement van het gezin wordt doorbroken door het creëren van een support-netwerk. Ouders worden daarin ondersteund door leraren, mensen uit de directe omgeving en hulpverleners. Samen nemen zij duidelijk en stevig stelling tegen geweld, risicovol en zelfdestructief gedrag. Essentieel is ook dat ouders hun aanwezigheid in het leven van hun zoon of dochter vergroten. De boodschap die ouders en opvoeders naar de jongere uitdragen is: ‘Ik ben jouw ouder en opvoeder en ik geef om je. Ik ben niet bereid zo door te gaan en zal alles doen wat ik kan om de situatie te veranderen’.

Interventies die echt werken
Deze nieuwe attitude helpt ouders en opvoeders om zich op constructieve wijze te verzetten tegen onacceptabel gedrag. Ze worden daarbij geholpen door een aantal interventies:

• De aankondiging (brief) aan het kind dat de ouders de situatie willen veranderen en dat ze daaraan gaan werken op een andere manier dan voorheen en met steun van supporters uit de omgeving van het gezin.
• De sit-in, om duidelijk te maken dat de ouder het destructieve gedrag niet langer accepteert en  het kind vraagt om een oplossing te bedenken.
• Bevelen weigeren: het doorbreken van de gewoonte om tegemoet te komen aan eisen van het kind die (al of niet met dreigementen) worden afgedwongen.
• De telefoonronde, waarin de ouders systematisch telefonisch contact zoeken met contactpersonen van het kind.
• Het volgen van het kind als de ouders eenmaal weten waar het is.
• De staking, waarbij het hele gezin drie dagen thuisblijft en alle overige werkzaamheden afzegt.
• Verzoeningsgebaren, die helpen de relatie met het kind te verbreden, zodat die niet langer alleen nog uit conflicten bestaat.

Effectiviteit is aangetoond
In een Nederlandse onderzoek* naar de methode rapporteerde 80% van de ouders een afname van machteloosheid en van conflicten en een toename van positief contact met hun kind.  Deze positieve effecten werden ook gevonden in Engels en Duits onderzoek.

*Bron: https://www.movisie.nl/interventie/geweldloos-verzet-gezinnen

Folder NAGV
Aanmelden

Ervaring van Martina, moeder van Zoë (14)
Ervaring van Wilmie, moeder van Stan (16)

https://www.geweldloosverzetnieuweautoriteit.nl/