Resultaten JIP Helmond in 2019: ‘Netwerk rond kwetsbare jongeren versterkt’ 

In 2019 hielp het Jongeren Inloop Punt (JIP) 199 Helmondse jongeren om hun leven weer op de rails te krijgen. In 2019 werd ingezet op het versterken van het netwerk rond de meest kwetsbare jongeren en jongvolwassenen. Het JIP is actief de boer op gegaan en nog zichtbaarder geworden voor lokale partners, zoals de gemeente, woning-corporaties, verwijzers, werkgevers en scholen. Het JIP en de lokale netwerkpartners weten elkaar steeds beter te vinden. Dat leidde tot een stijging van het aantal trajecten (van 170 naar 199), een kleine 20% meer dan het jaar ervoor.

Jongvolwassenen met multi-problematiek
De meeste jongeren die aanklopten bij de Molenstraat 138 in Helmond kampen met een combinatie van problemen op het gebied van huisvesting (72,9%), werk/dagbesteding (44,2%) en inkomen (49,2%). Veel jongeren hebben daarbij ook schulden (44,7%) en ervaren nauwelijks steun vanuit hun netwerk (36,2%). Ook eenzaamheid, psychische problemen, verslaving en suïcidaliteit komen veel voor, al dan niet in combinatie met een licht verstandelijke beperking (40,7%).

Bekijk onze infographic

Alle problemen worden in samenhang aangepakt
“Bij het JIP komen vooral jongeren in de leeftijd van 17 t/m 27 jaar: kwetsbare jongeren en jongvolwassenen die vaak afhaken in het reguliere hulpcircuit,” vertelt ambulant medewerker Anita van de Loo. “Het gaat om jongeren die in hun leven al veel teleurstellingen en mislukkingen achter de rug hebben.” Dat zij wél bij het JIP binnenstappen, komt door de lage drempel en de lokale bekendheid. Bij het JIP werken 5 medewerkers (3,5% fte). De meeste jongeren krijgen een individueel traject aangeboden. “Er is geen wachtlijst,” zegt Van de Loo: “Wie binnenstapt krijgt een kop koffie en wordt meestal al meteen in het eerste gesprek geholpen. De jongere krijgt een trajectbegeleider die hem of haar op alle leefgebieden vooruit helpt, intensief waar nodig en passend bij de vaardigheden van de cliënt. We focussen niet op één probleem, maar pakken alle problemen in samenhang aan. Dat doen we samen met de jongere en het netwerk.”

Nieuwe doelgroepen
De laatste jaren ziet het JIP een toename van jonge cliënten (tussen 15 en 18 jaar) die aankloppen met een hulpvraag. Deze jeugdige doelgroep is gestegen van 2 jongeren in 2015 naar 16 jongeren in 2019. “Zij geven aan dat ze de weg naar hulp moeilijk kunnen vinden en vaak van het kastje naar de muur worden gestuurd.” Bij het JIP wordt verder een toename gesignaleerd van het aantal Syrische en Somalische jongens. Naast de praktische problemen waarmee zij kampen, springen vooral hun psychische klachten (depressie, trauma’s) in het oog. De JIP-medewerkers volgden daarvoor een bijscholing bij het ARQ, psychotrauma expertgroep.

Toename complexe problemen
Van de Loo constateert over het algemeen een toenemende kwetsbaarheid bij de jongeren die het JIP bezoeken. “We zien veel complexe problematiek, dat baart ons zorgen. Het streven is altijd om een traject binnen een half jaar af te ronden, maar zo’n 21% van de jongeren had nu langer dan 6 maanden nodig.” Van de begeleide jongeren kon slechts 34,7% na afloop volledig op eigen kracht verder. Zo’n 40% had – na het behalen van de doelen – nog hulp nodig vanuit de Wmo of andere vervolghulp. Binnen Bijzonder Jeugdwerk is een Wmo-team actief en er zijn korte lijnen met hulpinstanties zoals de geestelijke gezondheidszorg, schulddienstverlening en verslavingszorg.

Team JIP. vlnr: Marlies, Anita, Youssef, Anke, Curtis

Huisvesting met stip op nr. 1
Problemen met het vinden van passende huisvesting staat bij de JIP-cliënten al jaren op nr 1. Bijna driekwart van de jongeren klopte aan met een huisvestingsvraag, bijna 5% meer dan in 2018. Vanwege het geringe inkomen van deze jongeren en/of behoefte aan woonbegeleiding is het een flinke uitdaging om een betaalbare, passende woonplek te vinden. De JIP-medewerkers staken hier veel energie in, samen met het lokale netwerk. Er stroomden 38 jongeren door naar een zelfstandige woning, 15 naar een kamer en 12 naar een woning met begeleiding. Een grote groep jongeren (56) woonde na afloop van het traject bij ouders, familie of kennissen. “Helaas zitten daar ook veel bankhoppers bij, jongeren die tijdelijk ergens overnachten omdat ze geen vaste stek hebben. Geen ideale situatie, maar er zijn weinig tot geen alternatieven,” aldus Van de Loo. “Het aantal dak- en thuisloze jongeren bedraagt bij uitstroom 13,2%, maar als je de bankhoppers meetelt, kom je eigenlijk hoger uit.”

Speerpunt armoede en eenzaamheid
Het bestrijden van armoede en eenzaamheid waren belangrijke thema’s in 2019. Het JIP heeft fors ingezet op het versterken van het (sociale) netwerk van jongeren. Ook kreeg het JIP dankzij de gemeente 0,5 fte voor de aansturing van het project Mijn Kleine. Hier worden spullen ingezameld voor de babyuitzet van kwetsbare jonge ouders (vaak alleenstaande tienermoeders). Mijn Kleine wordt tevens gezien als een laagdrempelige manier om in contact te komen met kwetsbare jongeren die een gezin proberen te starten. Naast een betaalde kracht zijn in dit project 5 vrijwilligers actief op 3 locaties in Helmond. Van hieruit worden jongeren en jongvolwassenen ook weer regelmatig doorverwezen naar het JIP.

Gastlessen Financiële bewustwording
Dankzij subsidie van de gemeente hebben het JIP, LEVgroep en stichting MEE gastlessen ’Financiële Bewustwording’ kunnen verzorgen voor 270 leerlingen van twee mbo-scholen in Helmond. De gastlessen werden positief ontvangen door de leerlingen en hun mentoren, zo blijkt uit een evaluatie. De leerlingen waardeerden de gastlessen gemiddeld met een 8. Er was veel interactie tijdens de lessen en er werden veel vragen gesteld. Jongeren weten nu ook waar ze terecht kunnen met vragen rond financiën. Het aantal leerlingen dat vanuit school naar het JIP werd doorverwezen, steeg vanaf het moment dat de gastlessen begonnen.

Professioneel netwerk versterkt
Het JIP heeft in 2019 het professionele netwerk rond jongeren versterkt. Zo werd een drukbezochte netwerkmeeting georganiseerd voor lokale professionals. Daarin werd uiteengezet wat het JIP voor Helmondse jongeren kan betekenen en hoe belangrijk de samenwerking is met lokale netwerkpartners. Om jongeren aan een baan te helpen, heeft het JIP in 2019 ook de contacten met werkgevers en uitzendbureaus verder uitgebreid. Dat heeft geleid tot een positieve samenwerking. De resultaten van deze aanpak moeten zichtbaar worden in 2020. Daarnaast heeft het JIP contact gelegd met de praktijkondersteuners van huisartsen (POH GGZ) om samen te werken rond kwetsbare jongeren. De gesprekken met de POH’s zijn goed ontvangen en hebben al geleid tot enkele doorverwijzingen. Verder nam het JIP in 2019 deel aan het Daklozenoverleg, het Jeugdprostitutie-/ jongerenoverleg en het Wonen- en Zorgoverleg.

Netwerkpartners komen vaker naar jongeren toe
Steeds vaker wordt aan netwerkpartners gevraagd om binnen de JIP-locatie hun diensten aan te bieden, zodat jongeren op 1 plaats geholpen worden. Al jaren is een preventiemedewerker van Novadic-Kentron één dagdeel in de week binnen het JIP werkzaam om jongeren met verslavingsproblemen te adviseren en zo nodig toe te leiden naar Novadic. Het JIP zag in 2019 een stijging van het aantal jongeren met inkomensvragen en schulden. Het verkrijgen van een uitkering blijft voor jongeren een moeizaam proces. “Om de schuldenproblematiek te tackelen hebben we goede afspraken kunnen maken met de schulddienstverlening van de gemeente Helmond, die nu ook één dagdeel per week in het JIP werkzaam is.”

Jongeren Inloop Punt Helmond
Bijzonder Jeugdwerk, 2020